Kleurloos opzet in de Wwft: opzettelijk handelen bij een Wwft-melding op basis van de subjectieve indicator?
ARTIKEL TvS&O 2021, nr. 3/4
30 april 2021
Kleurloos opzet in de Wwft.
Met de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van witwassen (Wwft) zijn zogenaamde ‘poortwachters’ aangesteld. Zij moeten het financiële stelsel beschermen. Instellingen die als Wwft-instelling zijn aangemerkt, zoals bijv. banken, moeten de Wwft-regels naleven. Een van de verplichtingen op grond van de Wwft is het verrichten van cliëntenonderzoek, maar ook in de gaten houden of sprake is van ongebruikelijke transacties. Als namelijk sprake is van een ongebruikelijke transactie, dan moet de instelling een Wwft-melding doen.
Wwft-melding: indicatoren en kleurloos opzet
Of een een Wwft-melding moet worden gedaan, wordt gebaseerd op een objectieve indicator en/of een subjectieve indicator. De subjectieve indicator houdt in dat moet worden gemeld als er ‘een vermoeden’ is of ‘aanleiding om te veronderstellen’ dat sprake kan zijn van witwassen. Hierbij gaat het om de eigen beoordelingsruimte. Maar dit is lastig, aangezien in het economische strafrecht sprake is van kleurloos opzet. Dat houdt (kort gezegd:) in dat het enkele overtreden van de norm al voldoende is voor kleurloos opzet en er aldus een strafrechtelijke veroordeling kan volgen. De ‘escape’ zit dan in een verweer zoals afwezigheid van alle schuld (avas).
Bijvoorbeeld: 1 dag te laat met het doen van de Wwft-melding, dan is de norm ‘overtreden’ dus sprake is van kleurloos opzet en dan zou (als geen sprake is van avas) een strafrechtelijke veroordeling kunnen volgen.
Te snelle conclusie t.a.v. kleurloos opzet?
In een artikel voor het Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming schrijven Maaike Coenen (advocate) en ik over kleurloos opzet en de verplichtingen uit de Wwft. Ook belastingadviseurs kunnen hiermee te maken krijgen. Wij menen dat te snel wordt aangenomen dat sprake is van kleurloos opzet. Te gemakkelijk wordt met de bril van nu (bijv. een klant van een belastingadviseur is strafrechtelijk veroordeeld) geoordeeld dat de belastingadviseur zoveel jaren geleden op grond van de subjectieve indicator een vermoeden had moeten hebben en dus bijv. een Wwft-melding had moeten doen. Er moet echter met de wetenschap van toen naar de situatie van toen worden gekeken.
Tot slot
Meer weten?
Lees het artikel dat ik samen met Maaike Coenen heb geschreven voor het Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming heb geschreven: TvS&O 2021, nr. 3/4 (juni).
Ook interessant:
